โครงการอบรมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง ทรัพย์สินทางปัญญา (เกี่ยวกับการสอน)

วันที่ 4-5 กรกฎาคม 2567 จำนวน 2 วัน เวลา 09:00 – 16:00 น.
ณ  โรงแรมแอมบาสเดอร์ (สุขุมวิท 11) กรุงเทพมหานคร

 หลักการและเหตุผล

           ในยุคเศรษฐกิจฐานความรู้และนวัตกรรม ทรัพย์สินทางปัญญาได้กลายเป็นสินทรัพย์เชิงกลยุทธ์ที่มีบทบาทสำคัญในการขับเคลื่อนการพัฒนาประเทศ สถาบันอุดมศึกษาในฐานะแหล่งผลิตองค์ความรู้และนวัตกรรมชั้นสูง จึงเป็นหนึ่งในผู้เล่นหลักในระบบนิเวศทรัพย์สินทางปัญญาของชาติ คณาจารย์ในระดับอุดมศึกษามิได้มีบทบาทเพียงการถ่ายทอดความรู้เท่านั้น แต่ยังเป็นนักวิจัย นักประดิษฐ์ และผู้สร้างสรรค์ผลงานทางวิชาการที่ทรงคุณค่า ซึ่งมีศักยภาพในการจดสิทธิบัตร ลิขสิทธิ์ และทรัพย์สินทางปัญญารูปแบบอื่น ๆ

           อย่างไรก็ตาม ปัญหาการละเมิดทรัพย์สินทางปัญญาในแวดวงอุดมศึกษาไทยยังคงเป็นประเด็นที่น่ากังวล รายงานจากสำนักงานปลัดกระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยนวัตกรรม (สป.อว.) ระบุว่า ในช่วง 5 ปี ที่ผ่านมา มีกรณีการลอกเลียนผลงานทางวิชาการ การนำบทความวิจัยไปตีพิมพ์ซ้ำในหลายวารสารโดยไม่ได้รับอนุญาต และการใช้เนื้อหาการสอนของผู้อื่นโดยไม่มีการอ้างอิงเพิ่มสูงขึ้นอย่างมีนัยสำคัญ เหตุการณ์เหล่านี้ไม่เพียงทำลายชื่อเสียงของสถาบัน แต่ยังส่งผลกระทบต่อความน่าเชื่อถือของวงการวิชาการไทยในระดับนานาชาติ

           นอกจากนี้ ในบริบทของการเรียนการสอน คณาจารย์จำนวนมากยังขาดความรู้ความเข้าใจเชิงลึกเกี่ยวกับกฎหมายและจริยธรรมด้านทรัพย์สินทางปัญญา ทำให้เกิดความลังเลในการใช้งานสื่อการสอนบางประเภท เช่น คลิปวิดีโอออนไลน์ บทความวิชาการ หรือซอฟต์แวร์เฉพาะทาง เนื่องจากไม่แน่ใจว่าจะละเมิดลิขสิทธิ์หรือไม่ บางครั้งอาจนำไปสู่การเลือกใช้สื่อการสอนที่มีคุณภาพด้อยกว่า เพียงเพราะกลัวความผิดพลาด ในทางกลับกัน บางท่านอาจไม่ได้ปกป้องสิทธิในสื่อการสอนหรือเอกสารประกอบการสอนของตนเองอย่างเหมาะสม ส่งผลให้ผลงานถูกนำไปใช้โดยไม่ได้รับการยอมรับหรือผลประโยชน์ที่ควรได้

           ประเด็นที่น่าสนใจอีกประการหนึ่งคือ การเปลี่ยนผ่านสู่การสอนแบบออนไลน์และแบบผสมผสาน (Hybrid) อันเป็นผลมาจากการแพร่ระบาดของโควิด-19 ทำให้คณาจารย์ต้องปรับตัวและสร้างสรรค์สื่อการสอนดิจิทัลรูปแบบใหม่ ๆ มากขึ้น แต่ความรู้เกี่ยวกับลิขสิทธิ์ในงานดิจิทัล การอนุญาตให้ใช้สิทธิ์แบบสาธารณะ (Public License) เช่น Creative Commons และข้อควรระวังในการใช้งานสื่อจากแพลตฟอร์มออนไลน์ยังคงเป็นช่องว่างสำคัญ

           ด้วยความซับซ้อนและความเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วของประเด็นทรัพย์สินทางปัญญาในยุคดิจิทัล การจัดอบรมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง ทรัพย์สินทางปัญญาที่เกี่ยวข้องกับการสอน โดยมีกลุ่มเป้าหมายเป็นคณาจารย์จากมหาวิทยาลัยและสถาบันอุดมศึกษาทั้งของรัฐ ในกำกับของรัฐ และเอกชน จึงเป็นความจำเป็นเร่งด่วน การอบรมนี้จะครอบคลุมเนื้อหาสำคัญ เช่น แนวคิดพื้นฐานและประเภทของทรัพย์สินทางปัญญาในบริบทอุดมศึกษา กฎหมาย ลิขสิทธิ์ สิทธิบัตร และเครื่องหมายการค้าที่เกี่ยวข้องกับการสอนและงานวิชาการการใช้งานที่เป็นธรรม (Fair Use) และข้อยกเว้นสำหรับการศึกษาในกฎหมายลิขสิทธิ์การปกป้องและบริหารจัดการทรัพย์สินทางปัญญาจากงานสอนและงานวิจัยทรัพย์สินทางปัญญาในยุคดิจิทัล: MOOCs, e-Learning, และการสอนออนไลน์จริยธรรมและจรรยาบรรณในการใช้ทรัพย์สินทางปัญญาของผู้อื่นกรณีศึกษาและแนวปฏิบัติที่ดีในการจัดการทรัพย์สินทางปัญญาในมหาวิทยาลัยชั้นนำ

           การอบรมนี้จะเสริมสร้างความรู้ ทักษะ และความตระหนักรู้ที่จำเป็นแก่คณาจารย์ระดับอุดมศึกษา เพื่อให้สามารถใช้ประโยชน์จากทรัพย์สินทางปัญญาได้อย่างถูกต้องตามกฎหมายและมีประสิทธิภาพสูงสุด พร้อมทั้งปกป้องและสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลงานของตนเองและสถาบัน ในระยะยาว โครงการนี้จะช่วยยกระดับมาตรฐานจริยธรรมทางวิชาการ เสริมสร้างวัฒนธรรมการเคารพสิทธิ และขับเคลื่อนการสร้างนวัตกรรมทางการศึกษาในระดับอุดมศึกษาของไทย อันจะนำไปสู่การพัฒนาคุณภาพบัณฑิตและความสามารถในการแข่งขันของประเทศในเวทีโลก

           ทางสมาคมเครือข่ายการพัฒนาวิชาชีพอาจารย์และองค์กรระดับอุดมศึกษาแห่งประเทศไทย (ควอท) จึงจัดโครงการอบรมเชิงปฏิบัติการ เรื่อง ทรัพย์สินทางปัญญา (เกี่ยวกับการสอน) เพื่อให้ผู้เข้าอบรมมีทักษะ ความรู้ความเข้าใจในเรื่องทรัพย์สินทางปัญญาเกี่ยวกับการสอน และสามารถนำไปประยุกต์ใช้กับภาระงานของตนเองได้ในอนาคต

วัตถุประสงค์

    1. เพื่อให้ผู้เข้าอบรมมีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับทรัพย์สินทางปัญญา
    2. เพื่อให้ผู้เข้าอบรมตระหนักถึงความสำคัญของทรัพย์สินทางปัญญากับการสอน

กิจกรรมการดำเนินงาน/เนื้อหาในการอบรม

เนื้อหา

จำนวนชั่วโมง

1. ภาพรวมของทรัพย์สินทางปัญญาที่เกี่ยวข้องกับการสอน

6 ชั่วโมง

2. ลิขสิทธิ์ กับ การเรียนการสอน

3. การละเมิดลิขสิทธิ์: สิ่งที่อาจารย์ควรรู้

4. การใช้ผลงานลิขสิทธิ์ อย่างเป็นธรรมสำหรับการเรียนการสอน

5. บรรยายพร้อมฝึกปฏิบัติ “Creative Slide for Presentation”

           - การหาแรงบันดาลใจและแหล่งที่มาของการออกแบบสไลด์
           - การพัฒนารูปแบบขอ Visual Slide Presentation
           - การจัดการเรื่องตัวหนังสือและภาพ
           - เทคนิคการค้นหาภาพประกอบ
           - การจัดระเบียบสไลด์ที่มีตัวหนังสือจำนวนมาก

6 ชั่วโมง

กลุ่มผู้เข้าร่วมโครงการ

    กลุ่มเป้าหมาย คณาจารย์จากมหาวิทยาลัย/สถาบันอุดมศึกษาของรัฐและในกำกับของรัฐ สถาบันอุดม ศึกษาของเอกชน จำนวน 60 คน

ผลที่คาดว่าจะได้รับ

    1. ผู้เข้าอบรมมีความเข้าใจและสามารถนำความรู้เรื่องทรัพย์สินทางปัญญาไปประยุกต์ใช้กับการสอนได้
    2. ผู้เข้าอบรมสามารถปรับปรุงรูปแบบสไลด์ รวมถึงใช้เครื่องมือออนไลน์ต่าง ๆ ในโปรแกรมสําเร็จรูป เพื่อช่วยให้การทําสไลด์สําหรับการนําเสนอดูน่าสนใจได้

ความสอดคล้องกับแนวทางการส่งเสริมคุณภาพการจัดการเรียนการสอนของอาจารย์ในสถาบันอุดมศึกษา PSF ในมิติ

    องค์ประกอบที่ 2 สมรรถนะ (Competencies) ประกอบด้วย 4 มิติ คือ
    1. ออกแบบและวางแผนการจัดกิจกรรมการเรียนรู้ของผู้เรียนอย่างมีประสิทธิภาพ
    2. ดำเนินกิจกรรมการเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
    3. เสริมสร้างบรรยากาศการเรียนรู้และสนับสนุนการเรียนรู้ของผู้เรียน
    4. วัดและประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียน พร้อมทั้งสามารถให้ข้อมูลป้อนกลับอย่างสร้างสรรค์

    ระดับที่ 1 
    เป็นผู้มีความรู้ความเข้าใจในศาสตร์ของตนและประยุกต์ใช้ได้  มีความรู้ความเข้าใจในศาสตร์การเรียนรู้เบื้องต้น สามารถออกแบบกิจกรรม จัดบรรยากาศ ใช้ทรัพยากรและสื่อการเรียนรู้ โดยคำนึงถึงผู้เรียนและปัจจัยที่ส่งผลต่อการเรียนรู้ สามารถวัดและประเมินผลการเรียนรู้ของผู้เรียนนำผลประเมินมาใช้ปรับปรุงพัฒนาการจัดการเรียนรู้ พัฒนาตนเองอย่างต่อเนื่อง เปิดใจรับฟังความคิดเห็นจากผู้ที่เกี่ยวข้อง และปฏิบัติตามจรรยาบรรณวิชาชีพอาจารย์ขององค์กร

การติดตามประเมินผล

แบบประเมินความพึงพอใจของผู้เข้าร่วมการอบรม

วิทยากร

คุณธิปไตย ศรีนวลขาว ตำแหน่งนักทรัพย์สินทางปัญญา มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์
คุณเบญจ์ ไทยอาภรณ์ (วิทยากร นักเขียน และเจ้าของเพจ PRESENTATION CAFE BY BEN)

หน่วยงานดำเนินการ

    1. สมาคมเครือข่ายการพัฒนาวิชาชีพอาจารย์และองค์กรระดับอุดมศึกษาแห่งประเทศไทย (ควอท)
    2. รองศาสตราจารย์ ดร.โอภาส เกาไศยาภรณ์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

ค่าลงทะเบียนจากผู้เข้ารับการอบรม

    สมาชิกสมาคม  ควอท              คนละ  3,500  บาท
    บุคคลทั่วไป                          คนละ  4,200  บาท

    *** หมายเหตุ สมาชิกประเภทสถาบันสามารถเข้าร่วมได้ 2 คน  ในราคาสมาชิก ควอท>

     

เอกสาร Download

โครงการและกำหนดการ
ใบจองห้องพัก